Theo Nghị quyết đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, từ ngày 1/11/2021, thị xã Từ Sơn sẽ chính thức trở thành thành phố Từ Sơn, thuộc tỉnh Bắc Ninh.
Đây là cơ hội và niềm tự hào to lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Từ Sơn nói riêng và tỉnh Bắc Ninh nói chung. Qua đó, tạo điều kiện để Từ Sơn phát huy lợi thế, thu hút đầu tư, phát triển kinh tế – xã hội.
Từ Sơn là mảnh đất địa linh nhân kiệt, có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời và vị trí chiến lược quan trọng trong các cuộc đấu tranh chống kẻ thù xâm lược, nơi phát tích của Vương triều Lý, vùng đất cách mạng, là quê hương của các vị lão thành cách mạng như Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ, nhà cách mạng Ngô Gia Tự, Chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo… với hàng trăm di tích lịch sử văn hóa được cấp bằng công nhận Quốc gia và cấp tỉnh.
Năm 1999, sau 2 năm tái lập tỉnh Bắc Ninh, huyện Từ Sơn được thành lập trên cơ sở chia tách từ huyện Tiên Sơn (lúc này bao gồm huyện Tiên Du và huyện Từ Sơn) với 10 xã gồm Châu Khê, Đình Bảng, Đồng Nguyên, Đồng Quang, Hương Mạc, Phù Chẩn, Phù Khê, Tam Sơn, Tân Hồng, Tương Giang và thị trấn Từ Sơn.
Thời gian đầu, Từ Sơn gặp rất nhiều khó khăn, cơ sở vật chất, bộ máy chính quyền các cấp còn thiếu thốn, hạ tầng kinh tế – xã hội hạn chế, thiếu đồng bộ, điều kiện sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân còn hạn chế.
Phát huy vị trí chiến lược nằm ở cửa ngõ phía Bắc Thủ đô Hà Nội, giữ trọng trách xây dựng một đô thị trẻ ở phía Tây của tỉnh Bắc Ninh, huyện Từ Sơn tập trung trọng tâm vào công tác quy hoạch các phân khu chức năng theo hướng hiện đại. Ngày 31/5/2007, huyện Từ Sơn được Bộ Xây dựng công nhận là đô thị loại IV. Ngày 24/9/2008, Chính phủ ban hành Nghị định 01/NĐ-CP về việc thành lập thị xã Từ Sơn với 12 đơn vị hành chính cấp xã.
Ngày 12/10/2018, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định 1293/QĐ-BXD về việc công nhận thị xã Từ Sơn là đô thị loại III trực thuộc tỉnh Bắc Ninh. Những thành quả này được kết tinh từ tinh thần đoàn kết, nhất trí với quyết tâm chính trị cao của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Từ Sơn luôn phát huy tiềm năng, thế mạnh cùng cách làm sáng tạo với nhiều đột phá trên tất cả các lĩnh vực.
Theo Nghị quyết đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 22/9/2021, từ ngày 1/11/2021, thị xã Từ Sơn sẽ chính thức trở thành thành phố thuộc tỉnh Bắc Ninh. Hiện nay, thành phố có diện tích 61,08 km2, dân số 202.874 người và 12 phường. Từ Sơn cùng với thành phố Bắc Ninh là hai địa phương có tỷ lệ đô thị hóa đạt 100%. Đây cũng là yếu tố quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế – xã hội, tạo nên bộ mặt mới cho đô thị Từ Sơn trong giai đoạn phát triển và hội nhập.
Hiện thành phố Từ Sơn được định hướng là đô thị vệ tinh của Thủ đô Hà Nội, nằm trong lõi đô thị thành phố trực thuộc Trung ương trong tương lai; là trung tâm công nghiệp sạch, công nghệ cao của vùng Thủ đô; là đô thị có các khu dân cư chất lượng cao với vai trò giảm áp lực tập trung dân số cho Thủ đô Hà Nội. Không những vậy, Từ Sơn còn là trung tâm kinh tế, công nghiệp, dịch vụ, một trong số các “đầu tàu và hạt nhân” thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Bắc Ninh.
Bí thư Thành ủy Từ Sơn Lê Xuân Lợi nhấn mạnh, với những tiềm năng, lợi thế về giao thông, vị trí địa lý, lịch sử, văn hóa, du lịch sẵn có, để đạt được mục tiêu trở thành đô thị vệ tinh của Thủ đô Hà Nội, nằm trong lõi đô thị thành phố trực thuộc Trung ương, những năm trở lại đây, Từ Sơn đã tập trung quy hoạch, phát triển các khu, cụm công nghiệp, làng nghề thủ công truyền thống theo hướng thu hút đầu tư có chọn lọc; hỗ trợ sản xuất doanh nghiệp vừa và nhỏ, công nghiệp làng nghề đi đôi với bảo vệ môi trường.
Năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 nhưng với sự đồng hành, chỉ đạo quyết liệt của các cấp, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương với phương châm thực hiện “nhiệm vụ kép” vừa phòng chống dịch vừa khôi phục và phát triển kinh tế – xã hội, Từ Sơn phát triển ổn định, nhiều mục tiêu đã đạt và vượt so với kế hoạch.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình của Từ Sơn trong 3 năm (2018-2020) đạt 4,8% cao hơn so với tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình của toàn tỉnh, thu nhập bình quân đầu người năm 2020 đạt 175,5 triệu đồng/người/năm, cao hơn so với cả nước là 2,66 lần. Tổng thu ngân sách năm 2020 đạt hơn 3.280 tỷ đồng, đạt 117,4% kế hoạch đề ra; tổng chi ngân sách là hơn 2.115 tỷ đồng, đạt 141,1% kế hoạch đề ra. Bên cạnh đó, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được cải thiện, nâng cao. Công tác xóa đói giảm nghèo được quan tâm chú trọng, tỷ lệ hộ nghèo trung bình giai đoạn (2018 – 2020) là 0,93%, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ hộ nghèo trung bình 3 năm của toàn tỉnh Bắc Ninh (1,31%). Công tác y tế, giáo dục phát triển, đáp ứng được nhu cầu của nhân dân.
Thành phố Từ Sơn có mạng lưới các khu công nghiệp, cụm công nghiệp ngày càng phát triển như: Khu Công nghiệp VSIP, Khu Công nghiệp Tiên Sơn, Khu Công nghiệp Hanaka; các khu công nghiệp vừa và nhỏ, cụm công nghiệp, dịch vụ làng nghề, tạo ra nhiều việc làm, thu hút nguồn lao động tại địa phương và các tỉnh đến làm ăn và sinh sống.
Việc được công nhận thành phố là cơ hội thuận lợi giúp khơi dậy và phát huy mọi lợi thế, tiềm năng sẵn có để Từ Sơn bứt phá vươn lên trở thành đô thị văn minh, hiện đại, hướng tới mục tiêu nâng cấp đô thị Từ Sơn đạt tiêu chuẩn đô thị loại II trực thuộc tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn đến năm 2025, là tiền đề hướng tới hoàn thành mục tiêu đưa tỉnh Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, Bí thư Thành ủy Từ Sơn Lê Xuân Lợi nhấn mạnh.
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hệ thống chính trị
Theo Bí thư Thành ủy Từ Sơn Lê Xuân Lợi, ngay sau khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua đề án thành lập thành phố Từ Sơn, Ban Thường vụ Thị ủy (nay là Thành ủy) đã xây dựng nghị quyết chuyên đề về thu hút đầu tư, củng cố, xây dựng các kết cấu hạ tầng, cơ sở phục vụ đời sống dân sinh. Như vậy, khi lên thành phố thì nhân dân, doanh nghiệp sẽ được thụ hưởng môi trường sống cũng như các điều kiện kinh doanh tốt hơn.
Trong đó, Bắc Ninh tập trung phát triển thành phố Từ Sơn mang tính đặc thù văn hóa Kinh Bắc, hiện đại và phát triển bền vững trên nền tảng kinh tế tri thức, có khả năng cạnh tranh cao, có cơ sở hạ tầng đồng bộ, môi trường sống tiện nghi, bảo vệ môi trường, cân bằng sinh thái, bảo tồn di sản và đảm bảo an ninh, quốc phòng, đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của nhân dân.
Định hướng thành phố sẽ chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển kinh tế đô thị với các ngành thương mại – dịch vụ du lịch; phát trển các loại hình kinh tế làng nghề bền vững, công nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao và nông nghiệp đô thị; đảm bảo gắn phát triển đô thị với chỉnh trang, mở rộng đô thị và phát triển kết cấu hạ tầng. Đồng thời, thành phố sẽ xử lý tốt các vấn đề về môi trường làng nghề, đảm bảo phát triển bền vững, kết hợp kinh tế chặt chẽ với phát triển xã hội, gắn tăng trưởng kinh tế với công bằng, tiến bộ xã hội…
Để thực hiện được mục tiêu đó, địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ đi đôi với phát triển đô thị theo hướng bền vững, hiện đại; thực hiện tốt các chính sách thu hút đầu tư, khai thác triệt để các lợi thế; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất. Thành phố xây dựng và phát triển thương mại theo hướng văn minh hiện đại với sự tham gia của mọi thành phần kinh tế, đa dạng các hoạt động dịch vụ, phương thức kinh doanh; kết nối sản xuất và tiêu dùng, định hướng sản xuất theo nhu cầu thị trường, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Đặc biệt, thành phố tích cực đầu tư phát triển mạng lưới kết cấu hạ tầng đô thị và thương mại, dịch vụ theo hướng hiện đại, phát triển xanh, thân thiện với môi trường; xây dựng chương trình phát triển đô thị; quy hoạch phân khu, quy hoạch đô thị lõi (gồm thành phố Bắc Ninh, thành phố Từ Sơn, huyện Tiên Du, huyện Quế Võ, huyện Yên Phong) liên kết với Thủ đô Hà Nội.
Song song với đó, việc phát triển văn hóa, xã hội phù hợp với văn minh đô thị, tập trung xây dựng các thiết chế văn hóa từ thành phố đến cơ sở cũng tích cực được triển khai, chăm lo an sinh xã hội, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân. Thành phố kết hợp phát triển kinh tế – xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, tạo môi trường ổn định, góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương.
“Một trong những giải pháp thiết thực là thành phố chú trọng đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính; chúng tôi coi cải cách hành chính vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp, tạo môi trường thông thoáng thu hút đầu tư, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tham gia. Thành phố thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo điều kiện để nhân dân phát huy quyền làm chủ trong việc tham gia các hoạt động kinh tế và xây dựng chính quyền”, Bí thư Thành ủy Từ Sơn chia sẻ.
