[ad_1]
 |
| Một góc khu đô thị mới Thủ Thiêm. (Ảnh: Vietnamnet) |
Báo cáo rà soát việc ban hành và thực hiện quy định của pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã đánh giá việc đấu giá quyền sử dụng đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP.HCM.
Đây là kết quả thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Quốc hội về việc rà soát việc ban hành và thực hiện quy định của pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất, theo dõi, giám sát, kịp thời kiến nghị, đề xuất giải pháp xử lý về hành vi thao túng thị trường bất động sản.
Nhiều vấn đề phát sinh
Về kết quả đấu giá quyền sử dụng đất tại các lô 3-5, 3-8, 3-9 và 3-12 tại Thủ Thiêm, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh, đây là cuộc đấu giá các lô đất có giá trị lớn nhất tính đến nay, với tổng giá trúng đấu giá lên đến 37.346 tỷ đồng, gấp 7,09 lần giá khởi điểm đấu giá.
Xét dưới góc độ đấu giá tài sản thì việc các doanh nghiệp trúng đấu giá với giá cao hơn nhiều lần so với giá khởi điểm trong vụ việc đấu giá quyền sử dụng đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm đã tối đa hóa khoản thu ngân sách nhà nước. Trường hợp các doanh nghiệp sau khi trúng đấu giá không thực hiện nghĩa vụ tài chính sẽ phải chịu chế tài mất khoản tiền đặt cọc lớn, khoản tiền này được nộp vào ngân sách nhà nước, cơ quan của Quốc hội nhận định.
Theo Ủy ban Kinh tế, quy định về phương án nộp tiền trong hợp đồng mua bán tài sản đấu giá đã ký dễ dẫn đến tình huống công ty trúng đấu giá chịu mất khoản tiền đặt cọc, không thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, khi đó kết quả đấu giá quyền sử dụng đất sẽ bị hủy bỏ.
Trên thực tế, Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt và Công ty TNHH Đầu tư phát triển và thương mại Bình Minh đã xin chấm dứt hợp đồng mua bán tài sản đấu giá lô đất 3.9 và lô đất 3.12, chịu mất tiền đặt cọc.
UBND TP.HCM đã quyết định hủy bỏ kết quả đấu giá quyền sử dụng đất của lô đất 3.9 và lô đất 3.12. Cho đến nay, cũng chưa có thông tin về việc hai doanh nghiệp còn lại là Công ty cổ phần Dream Republic và Công ty cổ phần Sheen Mega nộp tiền sử dụng đất theo quy định.
Theo Ủy ban Kinh tế, cho dù công ty trúng đấu giá sẽ thực hiện đúng cam kết nộp tiền sử dụng đất theo kết quả trúng đấu giá hay sẽ đơn phương hủy bỏ cam kết thì sau vụ đấu giá đất tại Thủ Thiêm cũng phát sinh một số vấn đề cần quan tâm.
Như, trường hợp công ty trúng đấu giá thực hiện đúng cam kết nộp tiền sử dụng đất theo kết quả trúng đấu giá, mặt bằng giá đất tại khu vực Thủ Thiêm nói riêng, tại TP.HCM nói chung sẽ bị đẩy lên một mức cao hơn, làm nảy sinh một số vấn đề phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực.
Đối với thị trường bất động sản, trường hợp trúng đấu giá quyền sử dụng đất với mức giá cao hơn nhiều lần so với giá khởi điểm, sau đó lấy mức giá này để làm thông tin tham chiếu, xác định giá đất sẽ tạo ra một mặt bằng giá mới (thậm chí cao hơn nhiều) cho khu vực lân cận địa điểm đấu giá. Điều này sẽ có lợi cho các dự án mới được giao đất và đã nộp tiền sử dụng đất nhưng lại gây bất lợi cho các dự án đã được chấp thuận nhưng chưa nộp tiền sử dụng đất hoặc các dự án sẽ thực hiện thu hồi đất để giải phóng mặt bằng sau này.
Các trường hợp trúng đấu giá quyền sử dụng đất với mức giá cao hơn nhiều lần so với giá khởi điểm còn ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư, kéo theo sự tăng giá của các sản phẩm nhà ở, bất động sản đã hoặc đang chào bán lân cận địa điểm đấu giá. Trường hợp nhà đầu tư đưa ra giá bán nhà quá cao mà không được thị trường chấp nhận thì có thể làm tăng lượng hàng tồn kho có giá trị lớn.
Giá đất tăng sẽ làm tăng chi phí đầu vào và kéo theo tăng giá nhà ở, bất động sản; các doanh nghiệp khó có cơ hội đầu tư dự án nhà ở có giá bình dân, giá thấp mà bắt buộc phải đầu tư bất động sản cao cấp, siêu sang phục vụ cho các đối tượng có thu nhập rất cao trong xã hội mới có thể thu hồi vốn và kinh doanh có hiệu quả tiếp tục gia tăng tình trạng mất cân đối giữa nhà ở cao cấp và nhà ở thu nhập thấp. Giá nhà ở tăng sẽ gây thêm khó khăn cho người dân, đặc biệt là nhóm có thu nhập thấp và trung bình trong việc tiếp cận nhà ở.
Đối với các doanh nghiệp đầu tư trong địa bàn, việc tăng giá đất làm tăng chi phí sản xuất, kinh doanh và giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp, ảnh hưởng không tốt đến môi trường đầu tư.
Có thể là hình thức “thổi giá”
Ủy ban kinh tế của Quốc hội cho rằng, trường hợp công ty trúng đấu giá đơn phương xin chấm dứt hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, trước hết, vẫn nảy sinh những vấn đề phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đối với toàn xã hội như trường hợp nêu trên.
Đồng thời, đây có thể chính là hình thức “thổi giá” của doanh nghiệp nhằm lợi dụng việc đẩy giá đất tại khu vực lên cao để tranh thủ bán các bất động sản mà doanh nghiệp đó hoặc các doanh nghiệp có liên quan đang kinh doanh tại TP.HCM và các khu vực lân cận.
Mục đích của doanh nghệp có thể còn là lợi dụng để đánh bóng hình ảnh công ty nhằm tăng giá trị doanh nghiệp để phát hành trái phiếu, tăng giá cổ phiếu, tăng giá trị góp vốn liên doanh, mua bán nợ, mua bán dự án. Cơ cấu lại các khoản nợ tại các tổ chức tín dụng thông qua việc ký lại các hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất (sẽ định giá lại theo hướng tăng giá trị thế chấp), tiềm ẩn nguy cơ rối loạn, đổ vỡ hệ thống tín dụng, ngân hàng nếu không được các cơ quan chức năng có thẩm quyền kiểm soát chặt chẽ.
Việc doanh nghiệp trúng đấu giá đơn phương hủy bỏ hợp đồng trúng đấu giá có thể làm cho giá đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm bớt sốt ảo, dần dần trở về giá trị thực nhưng cũng tạo khó khăn cho địa phương trong việc tổ chức đấu giá lại và đấu giá các lô đất tiếp theo, báo cáo nêu nhận định.
Nguyên nhân của các hạn chế, bất cập trong đấu giá quyền sử dụng đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, theo Ủy ban Kinh tế, một là, do quy định chưa rõ ràng, chưa cụ thể về các điều kiện vốn chủ sở hữu, cam kết bảo lãnh của ngân hàng, chứng minh sự minh bạch, tính khả thi về huy động vốn, tính khả thi về phương án đầu tư kinh doanh trên khu đất trúng đấu giá.
Hai là, sử dụng tiền đặt trước với mức thấp được tính theo giá khởi điểm chuyển thành tiền đặt cọc sẽ có giá trị lớn hơn được tính theo giá trúng đấu giá.
Ba là, thời gian từ khi đấu giá đất đến khi hết hạn nộp tiền trúng đấu giá khá dài (180 ngày như trong trường hợp của Thủ Thiêm) có thể bị các công ty tham gia đấu giá thực hiện các ý đồ như “thổi giá” bất động sản để tăng giá trị cổ phiếu, cơ cấu lại khoản nợ trong các ngân hàng, bán hàng tồn đọng…
Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất, kịp thời phát hiện những trường hợp có biểu hiện bất thường, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về đấu giá, có yếu tố trục lợi trong đấu giá quyền sử dụng đất, phát hiện các khoảng trống, hạn chế trong quy định của pháp luật để kiến nghị sửa đổi, bổ sung; nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong việc đưa tài sản ra đấu giá, phê duyệt phương án đấu giá, giá khởi điểm, giám sát quá trình tổ chức đấu giá và xử lý nghiêm các vi phạm.
[ad_2]
